Tytuł wystawy: Odkrywcy dawnej Warszawy
Lokalizacja: ul. Srebrna 12, Oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawy – Muzeum Woli, Warszawa (Polska)
Kuratorki wystawy: Karolina Blusiewicz i Julia Głogowska z Działu Archeologicznego Muzeum Historycznego m.st. Warszawy
Termin: 25.07-4.11.2012
Fotografia: 25.07.2012 Marcin Klebba
Opis: przypadkowe odkrycia w połowie XIX wieku rozbudziły zainteresowanie ukrytą w ziemi historią. Wtedy to w Warszawie zaczęło się kształtować środowisko miłośników starożytności, skupionych wokół Erazma Majewskiego, wypracowujących podstawy archeologii pradziejowej. Jednym z prekursorów był Marian Wawrzeniecki (1863-1943) archeolog, historyk sztuki i malarz (uczeń Jana Matejki). Związany z Warszawą był głównie poprzez swoją aktywną działalność muzealniczą i popularyzatorską. Pracując społecznie i kierując od 1906 r. Oddziałem Archeologicznym Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, zdołał do 1918 r. znacznie powiększyć zbiory, opracować je, a także udostępnić dla zwiedzających. Prowadził terenowe badania archeologiczne również w rejonie Warszawy. Jego specjalnością było badanie kultury dawnych Słowian i jej źródeł, do której nawiązywał w swoim malarstwie. Na wystawie znajdują się jego ryciny przedstawiające słowiańskie rzeźby i święte miejsca. Swoje prace sygnował swastykami lewoskrętnymi i prawoskrętnymi. Uważany jest za jednego z prekursorów rodzimowierstwa słowiańskiego w Polsce.
„Takim właśnie człowiekiem, dalekim, choć blizkim, jest Wawrzeniecki – pracownik wytrwały, badacz mądry i artysta o szerokim locie. Mija ni mniej – ni więcej, tylko trzydzieści lat właśnie, jak rozpoczęła się ta praca niemal samotna, a piękna. Od roku 1880 bada lud, czyli zgłębia sztukę u podstaw – od pierwszego giestu młodzieńca założenie jego jest mądre: przez prace archeologiczne dotrzeć do ojczystego, prawdziwego – nieskalanego tchu sztuki!” – Antoni Gawliński, 1910 r.
„Wszystkich ofiarodawców i licznych zwiedzających pouczał o ważności naukowej zabytków przedhistorycznych i o koniecznych obserwacjach dla zachowania ich znaczenia naukowego w razie przypadkowego odkrycia. (…) Przez szereg lat było to jedyne muzeum prehistoryczne w Warszawie, dostępne dla zwiedzających i dzięki takiemu ustosunkowaniu się Mariana Wawrzenieckiego wytworzył się tu ośrodek prehistoryczny. Kontynuacją sobotnich przedpołudni były wieczorne pogawędki w mieszkaniu prywatnym gdzie Marian Wawrzeniecki omawiał z młodzieżą i ze starszymi różne zagadnienia naukowe, nowe książki z zakresu prehistorii, rozwijając swe poglądy na czasy przedhistoryczne i kładąc duży nacisk na głębokie znaczenie tzw. ornamentów, jako elementów związanych z wierzeniami.” – Roman Jakimowicz, 1949 r.
Źródła:
Teksty z wystawy autorstwa Karoliny Blusiewicz i Julii Głogowskiej.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Marian_Wawrzeniecki
http://www.slowianskawiara.hekko.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=240&Itemid=37